COLUMN

Dewulf DENKT : Coronapersona

  • By Pascal Dewulf
  • On March 14, 2020

Volgens de Jungiaanse psychoanalyse maakt de persona deel uit van de inherente menselijke natuur. In het Latijn stond het woord ‘persona’ oorspronkelijk voor masker. Dat stelt een persoon in staat om een karakter uit te beelden zonder dat dit noodzakelijk zijn eigen karakter hoort te zijn. Het is een façade naar de buitenwereld.

Graaicultuur

In het licht van de Coronacrisis is de Latijnse definitie ook vandaag weer brandend actueel. De maskers van solidariteit, medeleven en empathie die we dragen wanneer alles goed gaat, vallen met Covid-19 pijlsnel af. In de supermarkten wordt gegraaid (aan gehamster zijn we lang voorbij) dat het een lieve lust is. Voorraden worden volgens supermarktmedewerkers aan een normaal tempo aangevuld. Van zodra echter een tiental shoppers zijn gepasseerd, is er geen toiletpapier meer te bespeuren. Aan de kassa staan rijen Corona doomsday preppers met winkelkarren vol potten rode kool, appelmoes en – jawel – industriële hoeveelheden toiletpapier. Schichtig kijken ze rond zich heen, hun buit bewakend met eigen leven. Mag het verwonderen dat je voortdurend richting toilet moet wanneer je enkel op rode kool en appelmoes leeft ?

“Dat een piepklein virus economie en maatschappij plots helemaal tegen de grond worstelt. Daar kan je als weldenkend mens enkel met bewondering naar kijken.”

Schrijnend

De Coronapersona is een archetype dat lak heeft aan andere mensen. Het is een persona gevoed door angst en extreem egoïsme. Angst is besmettelijk. Besmettelijker dan het Coronavirus. Het nestelt zich in de harten van mensen die het toelaten. Mensen die niet in staat zijn tot grootheid, tot het zich boven de situatie stellen en de hand reiken aan de medemens die evenzeer in nood is. Was het niet Winston Churchill die ooit zei dat met grootheid ook verantwoordelijkheid komt ? Verantwoordelijkheid om er te zijn voor andere mensen wanneer die dat nodig hebben. De schrijnende taferelen in de supermarkten bewijzen het tegendeel. →

Weg smog

An sich is het Coronavirus echter ook iets ongelooflijk positief. Het verandert de maatschappij en economie drastisch. Niet omdat de mens dat wil maar omdat de natuur dit nu oplegt. In China is de uitstoot van CO2 in de belangrijkste industriesteden de laatste weken/maanden met meer dan 25% afgenomen. De smog die als een constante deken over de steden hangt in de fabriek van de wereld, begint weg te trekken. Het lijkt alsof ze er (al was het maar even) wakker worden geschud uit een lange en diepe slaap waar een compleet doorgeschoten en pervers economisch systeem hen heeft in gewiegd. 

“Ironisch genoeg is met de komst van het Coronavirus een ultiem window of opportunity ontstaan om ons huidig systeem te herdenken en misschien wel te veranderen. Een ultiem moment om iets nieuws te bedenken waarvan iedereen beter wordt.”

Beurshysterie

Ondertussen zitten beurstraders in stofjasjes op de knieën. Huilend en tierend proberen ze te redden wat er te redden valt. De shareholder value moet kost wat kost intact blijven. Dat lukt nu (al was het maar even) niet. De eeuwig winnende jackpot laat het (ook al was het maar even) afweten. What goes up must come down. In de straten, weg van de beurshysterie lijken mensen opgelucht adem te halen. Met dicht genepen ogen (omdat ze geen direct zonlicht meer verdragen), schuifelen ze mekaar argwanend tegemoet. De hele machine lijkt te stokken en op sommige plaatsen stil te vallen. Restaurants en winkels gaan op slot, evenementen worden geannuleerd, scholen geven er de brui aan. De rust die in de staten hangt is onwerelds en heerlijk tegelijk.

Unieke kans

Het geeft de mens de tijd (al was het maar even) om na te denken over een dolgedraaide realiteit van ikkigheid en meer is beter waarin we vandaag met z’n allen vertoeven. Ook werkgevers en overheden schuiven plots gewillig aan. Terwijl ze dat anders nauwelijks kunnen. Plots kan er heel wat. Iedereen kan en mag thuisblijven. Thuiswerken ook. Daar kan je als slim individu al je voordeel mee doen. Misschien wat in het weekend werken om dan in de week wat meer tijd over te houden ? Verkeersinfarcten ? Verdwenen. Rellen in de supermarkten en op spoed ? Tja, dat dan weer wel. Dat een piepklein virus economie en maatschappij plots helemaal tegen de grond worstelt. Daar kan je als mens enkel met verwondering naar kijken. Ironisch genoeg is met de komst van het Coronavirus een ultiem window of opportunity ontstaan om ons huidig systeem te herdenken en misschien wel te veranderen. Een ultiem moment om iets nieuws te bedenken waarvan iedereen beter wordt.