Voetballegende Diego Maradona heeft zijn laatste levensomhaal getrapt. De eeuwige God, de enige niet-katholieke heilige, de legende der legendes: het kan niet op in de kranten en online. Zoekend naar superlatieven vallen mensen snikkend op de knieën. In de straten dramatische taferelen met bloemenkransen, kaarslicht, wierook en fakkeltochten. Wanhoop op de gezichten, verslagenheid ook. De Elvis van het voetbal is heengegaan.
Rockster
Maradona is niet meer. Wanneer de rouwenden uit hun roes ontwaken, gaat het leven onverbiddellijk verder. Voor velen van hen is voetbal echter escapisme. In het voetbalstadion voelen ze zich even als een rockster. Met een bakje nacho’s of een hotdog in de ene hand en een blik pils in de andere, opgehitst meedrijven op de heetbloedigheid van de menigte. Vlaggen, mutsen, sjaals, tromgeroffel en voetzoekers als ultieme oorlogsattributen. Brood en spelen. Dat moment waar je je eigen leven helemaal vergeet en opgaat in de massa. Maradonna was dan ook niet enkel een voetballer, hij was een entertainer met een liederlijke levenswandel vol verboden vruchten die hij gulzig tot zich nam. En het voetbalpubliek lag aan zijn voeten. Niemand heeft het in die optiek ooit beter verwoord dan Sir Richard Attenborough: ‘Ik geloof dat we helden nodig hebben, ik geloof dat we bepaalde mensen nodig hebben aan wie we onze eigen tekortkomingen kunnen meten.’
“Voor velen is voetbal escapisme. Het aanbidden van helden aan wie ze hun eigen tekortkomingen kunnen meten.”
Realiteitszin
Vanmorgen zag ik online een illustratie die cartoonist Lectrr postuum maakte over Pelusa (pluisje) voor de krant ‘De Standaard’. Voor de niet ingewijden: ‘pluisje’ is de bijnaam die Maradona vaak kreeg. Wat me opviel waren de vaak ook vilaine commentaren die volgden toen de cartoon de sociale mediakanalen bereikte. Daar manifesteert zich een ander probleem. Ook bij de dood van ‘El Diez’ lijkt het opnieuw of er voor realiteitszin niet langer plaats is. Een soort van massahysterie maakt zich meester van de wereld. Maradona zal de geschiedenis ingaan als een voetballegende, zoveel is zeker. Dat kan echter niet betekenen dat mensen niet mogen terugkijken, elk op hun manier, op de vaak ook turbulente levenswandel van een publiek figuur bij uitstek.
“Het is niet omdat je je beledigd voelt, dat je ook gelijk hebt.”
Cancel Culture
Indien niet, zoals ik vanmorgen online mocht vaststellen, dan spreken we over een dictatuur van de vrije meningsuiting. Enkel één mening lijkt de juiste te moeten zijn. Voetbalfans (en anderen) voelen zich rechtstreeks beledigd met elk kritisch woord dat over hun idool verschijnt. Het is echter niet omdat je je beledigd voelt, dat je ook gelijk hebt. Het gaat verder dan Maradona. Elke beladen discussie op het web, en in het bijzonder op sociale media, lijkt tegenwoordig te moeten ontaarden in een ordinaire scheldtirade. De cancel culture heeft zich nu ook meester gemaakt van de virtuele wereld. Een andere mening dan de rest ? Dan word je in het beste geval met het virtuele vuil weggezet, beledigd of compleet genegeerd. Soms ook bedreigd. Fraai is dat. Zo worden online kranten en sociale mediakanalen echokamers van vooringenomen gezichtspunten. Gecensureerde werkelijkheid. Een eenzijdige visie die kost was kost moet worden opgedrongen en geslikt. Dat is een zeer gevaarlijke situatie die ook in het verleden ontelbare keren tot ongein heeft geleid. Als vrijheid iets betekent, dan is dat het recht om mensen te vertellen wat ze niet willen horen. Niet mijn woorden. Wel die van George Orwell. Ga hem maar lastig vallen.