COLUMN

Dewulf DENKT : Nimby

  • By Pascal Dewulf
  • On May 9, 2021

Hottentottententententoonstelling. In dezelfde stijl bedachten ze bij de regering zopas een fonkelnieuwe lettergreepstapeling: capaciteitsremuneratiemechanisme, kortweg CRM. Alleen, dat CRM is heel wat nadeliger voor jouw geldbeugel dan die andere lettergreepstapeling. De creativiteit van groenige beleidsmakers kent dan ook geen grenzen wanneer het aankomt op de financiering van inconsistente eco-dromerij. Het nimby-effect doet de rest.

Mastodont

De regering is in haar (windmolen)wiek geschoten. Ze stapt naar de rechter omdat de Fransen een windmolenpark voor de kust van Koksijde willen. Dat zou het idyllische zicht op de Belgische horizon immers ontheiligen. Nimby. Diezelfde Vlaamse regering bouwt ondertussen lukraak windmolens in het Vlaamse (en Waalse) landschap. Je moet al heel ver kijken om geen slagschaduw van zo een molenwiekende mastodont in het blikveld te vinden. Gevolg: burgerprotest alom. Nimby. Lees: Not In My Backyard. Vrij vertaald: niet in mijn achtertuin.

Ecologisch zootje

Minister van groene luchtkastelen Tinne Van der Straeten maakt intussen wilde, groene groeiplannen om tegen 2050 op honderd procent hernieuwbare energie te kunnen overschakelen. De groene fee wil daarvoor ondermeer een verlengkabel op de zeebodem laten aanleggen, tussen Denemarken en België. Zo kan groene energie naar goeddunken worden geïmporteerd. Tinne voelt de schaarstebui al hangen. Een interconnector heet zoiets in het typisch wegmoffeltaaltje dat politici graag hanteren. Niet onbelangrijk detail: Denemarken betaalt samen met Duitsland het hoogste tarief voor elektriciteit van heel Europa. Ook moeten er nog dringend extra gascentrales gebouwd. Zo kan het productietekort na de Belgische kernuitstap in 2025 deels worden opgevangen. Kortom, een ecologisch zootje om u tegen te zeggen. 

“België dreigt een energetisch ontwikkelingsland te worden. Ons lot afhankelijk van de goodwill van de omringende landen die wel al lang geleden consistente voorzorgen hebben genomen op het vlak van duurzame energievoorziening.” 

Eenzijdige energiemix

De nieuwe gascentrales komen er omdat we met de combinatie zonne- en windenergie vanaf 2025 mogelijk met capaciteitstekorten zullen kampen. De 2 à 3 nieuw te bouwen gascentrales zijn (geschat) goed voor 2,3 Gw. De totale nucleaire energiecapaciteit die in principe wordt geschrapt in 2025 ? 6 Gw. Al wie tot zes kan tellen, begrijpt het probleem. Bovendien worden we met de toenemende digitalisatie en e-mobiliteit alsmaar hongeriger naar elektriciteit. Naar schatting zal tegen 2030 één derde van de wereldwijde elektriciteitsconsumptie bestemd zijn voor datacenters en andere digitale infrastructuur. Om over e-mobility nog maar te zwijgen: in 2018 waren er wereldwijd 2 miljoen e-wagens. Tegen 2030 zullen er dat naar schatting 28 miljoen zijn en 56 miljoen in 2040. Lees: het elektriciteitsverbruik zal de komende jaren enkel maar explosief toenemen. De regering schiet bijgevolg in haar groene voeten met het obsessief en op een drafje streven naar een duurzame energiemix. De zon schijnt immers niet altijd, de wind waait evenmin 24/7. Bijkomend probleem: gascentrales bouwen en vervolgens om de haverklap stoppen en starten in functie van de beschikbare, duurzame energiecapaciteit is een bijzonder kostelijke bedoening.

Faut le faire

Zo’n start/stop mechanisme werkt misschien goed in een Euro 6+ wagen. Voor gascentrales is het financieel nefast. Het kost handenvol geld. Dat wil de Minister van Energie oplossen met het zogenaamde capaciteitsremuneratiemechanisme. In mensentaal: jij en ik zullen opnieuw betalen voor de nieuwe gascentrales en het aan/uit gesputter van diezelfde gascentrales. De nieuwbakken gascentrales zullen immers via een veilingsysteem op basis van subsidiëring worden toegekend, gebouwd en uitgebaat door gretige energieproducenten. Geschat prijskaartje: 3,5 miljard euro op 15 jaar. Bijkomend onfris groen detail: gascentrales stoten tot 40 keer meer CO2 uit dan aftandse kerncentrales. Het is bijgevolg kiezen tussen buik- en kiespijn. Is die Europese Green Deal nu net niet bedoeld om de CO2 uitstoot tot 0 te herleiden ? Faut le faire. Bovendien wil weer niemand die gascentrales in de achtertuin. Zo’n gascentrale vloekt immers met de Geraniums en Petunia’s in de weidetuin. #maaimeiniet. Dat soort van ecologische window dressing. Eerder hadden we het al eens over dit soort van milieusprookjes.

Frisgroene toekomst 

De elektriciteitsrekening van de Vlaming in de toekomst ? Sinds energieregulator CREG in 2007 de cijfers van de geliberaliseerde energiemarkt is beginnen optekenen, is de elektriciteitsfactuur gestegen met zowat 57%. De grootste stijging daarvan zit in de bijdrage hernieuwbare energie en warmtekrachtkoppeling met een landelijk gemiddelde van maar liefst +302,03%. Doe daar nog de overheidsheffingen bij van +216% en je hebt het totaalplaatje die deze frisgroene toekomst tot nogtoe heeft opgeleverd. De elektricteitsprijs is ten opzichte van 2020 weliswaar lichtjes gedaald, maar daar merkt de eindklant nauwelijks wat van. De winsten van die daling verdwijnen immers in de zakken van de groene aandeelhouders. De komende jaren zal het met al die pseudo-groene investeringen er dus enkel maar duurder op worden.

“Politieke eco-activisten dromen van een pseudo-groene toekomst vol winstbejag. Voor de slaapwandelende burger is het allemaal prima. Zolang dat maar niet in de eigen achtertuin gebeurt. Huisje-weidetuintje-boompje eerst. Zonnepaneeltje hier, zonneboilertje daar. Maar de rekening, die volgt.”

Zonneboerderijen

Ondertussen zit de Vlaming met een rist zonnepanelen op eigen dak die in de toekomst enkel nog dienst zullen doen als goedkope, geschakelde zonneboerderijen. Ze mogen voortaan de opgewekte energie van eigen dak op het elektriciteitsnet brengen voor maximum 0,5 eurocent perk kWh. Terugkopen wanneer dat nodig is, kan tegen zowat 0,28 eurocent per kWh. Zelfs de meest hufterige businessdeal verbleekt met dit soort van arrangementen. Opslagbatterijen voor residentieel gebruik zijn in die optiek de nieuwste, platvloers commerciële mantra. Voorspelling: de Vlaming gaat mogelijk opnieuw gretig toehappen voor die thuisbatterijen omdat hij denkt zo het verlies van de eigen zonnepanelen te compenseren. Het is echter een kwestie van tijd eer de overheid ook bij de opslag van energie voor thuisgebruik een toeslag zal aanrekenen. Een ecologische catch 22 dus. Geldhonger en kwakkelige beleidsbeslissingen: daar valt geen windmolenwiek tussen te krijgen.